meningokok infeksiyonlarında yakın temas kavramı: index vaka ile 8 saatten uzun 1 metreden yakın mesafe ile temas, semptomların başlamasından 7 gün önce ve tedaviye başladıktan 24 saat süreye kadar yakın temas
Yakın temas ile: hastanın ev halkı, okul veya yuva arkadaşları ve ağız salgıları ile doğrudan temas edenler (öpüşme, hastaya suni teneffüs, endotrakeal entübasyon yapanlar) kastedilmektedir.
Bu kişilerde risk, toplum geneline göre 500-800 kat daha fazladır.
Sağlık çalışanları için:
ağız ağıza solunum yaptıranlar, antibiyotik tedavisinden önce aspirasyon, entübasyon yapanlar haricinde kemoprofilaksi gerekli değildir .
Hastanın yakınmaları başlamadan yedi (7) gün öncesine kadar indeks olgunun ağız salgısı ile diş fırçası veya yiyecek-içecek paylaşma yoluyla teması olanlara da (yakın sosyal temas) kemoprofilaksi önerilir.
Aynı süre içerisinde birçok kez indeks olgu ile aynı ortamda bulunup yemek yiyenler ve uyuyanlar kemoprofilaksi için değerlendirilmelidir.
Aynı yatakhaneyi paylaşan öğrenciler, aynı evi/mutfağı paylaşan üniversite öğrencileri.
kreş veya anasınıfı gruplarında vaka kümelenmesi görüldüğünde hem öğrencilere , hem personele proflaksi uygulanmalıdır.
Dizinlenen olgunun ağız salgısı ile doğrudan temasın olmadığı okul veya iş yeri arkadaşlığı (sosyal temas), yüksek riskli grupta yer alan kişilerle temas (dolaylı temas) durumlarında kemoproflaksiye gerek yoktur.
Uzun uçuşlarda indeks olgunun yanında oturanlara da kemoprofilaksi önerilir
Kemoprofilaksi, mümkün olan en kısa zamanda (ideali birincil olgunun tanı almasından sonraki 24 saat içinde) başlanmalıdır.
On dört günden sonra yapılırsa etkisi yoktur.
Çocuklarda ilk seçilecek ilaç rifampindir;
10 mg/kg (maksimum 600 mg), oral, 12 saatte bir, iki gün (toplam dört doz) önerilir,
bir ayın altında olan yenidoğanlara 5 mg/kg dozunda verilir.
Gebelerde kullanım önerilmez.
Nazofarengeal taşıyıcılığın ortadan kaldırılması için rifampinin %72-90 etkin olduğu bildirilmektedir.
Seftriakson IM tek doz (15 yaş altında 125 mg; 15 yaş üzerinde ve erişkinlerde 250 mg) olarak kullanldığında serogrup A meningokok farengeal taşıyıcılığı yok edilmesinde rifampine göre çok daha (%97) etkilidir.
Ancak diğer meningokok serogruplarına karşı etkinliği tam olarak gösterilmediği için, korumada ilk tercih olarak önerilmez, diğer seçenek ilaç olarak verilmektedir.
Gebelerde, rifampinden daha güvenli olduğu için önerilir.
( Türkiye Klinikleri : seftriakson İM ,RF e gore proflakside daha etkili bulunmuştur. 2018)
Siprofloksasin erişkinlerde meningokok profilaksisinde oral tek doz 500 mg verildiğinde %90-95 etkili bulunmuştur. Ancak, 18 yaş altındaki çocuklara ve gebelere önerilmemektedir.
Yeni bir çalışmada, tek doz 500 mg oral azitromisinin nazofarengeal taşıyıcıların ortadan kaldırılmasında etkili olduğu gösterilmişir.
Uygulama kolaylığına rağmen oluşabilecek direnç riski nedeniyle bu konuda ileri çalışmalara gereksinim vardır.
Kemoprofilaksi meningokok alt grubuna bağlı değildir ve aşılamaya oranla daha avantajlıdır
Meningokoksik septisemi ve menenjit için penisilin G (250.000-400.000/ kg/gün) halen ilk tercih edilen antibiyotiktir. Sefotaksim (200 mg/kg/gün) veya seftriakson (100 mg/kg/gün) penisilin yerine verilebilir. Tedavi süresi 7 gündür.
İndeks olgunun tedavisinde penisilin kullanıldıysa, hastaneden taburcu edilmeden önce taşıyıcılığın yok edilmesi için mutlaka taburculuk sırasında nazofarengeal taşıyıcılığı önleyen rifampin veya siprofloksasisin verilmelidir.
Türk Ped Arş. 2007; 42 Özel Sayı: 51-8
SAğlık Bakanlığı meningokiksikmenejit saha rehberi 2005
MENİNGOKOK ENFEKSİYONLARI TANI, TEDAVİ VE KORUNMA 2013
ANKEM Derg 2013;27(Ek 2):5-7
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder