aşılar ile ilgili notlar

Parenteral yolla uygulanan canlı aşılar genellikle tek dozdan sonra koruyuculuk sağlarlar.
inaktive aşılar ise genellikle ilk dozdan sonra koruyuculuk sağlamazlar

H. influenzae tip b (Hib) enfeksiyonu 5 yaşından büyüklerde nadir görüldüğü için rapel doz gerekmez.

Enjekte edilecek aşının avuç içinde bir süre bekletilerek vücut ısısına getirilmesi çocuğun ağrı duymasını azaltacaktır.

Kızamık (veya kızamık-kabakulak-kızamıkçık, MMR) ve suçiçeği gibi parenteral yolla uygulanan canlı aşılar aynı anda birlikte uygulanabilir. Eğer bu aşılar aynı anda uygulanmayacak ise, aşının biri uygulandıktan en az 4 hafta sonra diğer aşı uygulanmalıdır. Birinci aşıdan sonra 4 hafta geçmeden ikinci aşı uygulanmışsa, bu iki aşı arasında oluşabilecek interferans nedeniyle ikinci aşıya karşı immun yanıt yetersiz olabilir. Bu nedenle, ikinci aşının en az 4 hafta sonra tekrarlanması önerilmektedir.

Kızamık ve suçiçeği gibi parenteral yolla uygulanan aşılarla OPV aşısının herhangi bir etkileşimi yoktur.

İki inaktive aşı arasında ya da biri inaktive diğeri canlı iki aşı arasında 1 aylık süre olmasına gerek yoktur

Aynı aşının 2 dozu arasındaki süre önerilenden daha kısa olursa aşının etkinliği azalabilir.

Tüm aşılar PPD deri testi ile aynı gün ya da ondan sonraki günlerde yapılabilir. Kızamık aşısı yapılanlarda, tüberküloz enfeksiyonu olsa bile PPD testi (yanlış) negatif çıkabilir. Bu nedenle, kızamık aşısı yapıldıktan en az 4 hafta sonra PPD testi yapılmalıdır.



İnaktive antijenlere karşı oluşan immun yanıt kanda dolaşan antikorlardan etkilenmediği için, bu aşılar immun globulin uygulanmasından önce, aynı anda, ya da daha sonra yapılabilir.
 kızamık ve suçiçeği gibi canlı aşılar yapıldıktan sonra, virusların vücutta çoğalabilmeleri için (inkübasyon dönemi) en az 2 hafta süreyle immun globulin preparatları uygulanmamalıdır. Eğer aşıdan sonra 2 hafta geçmeden bu preparatlar uygulanmışsa, o aşı dozu yapılmamış gibi kabul edilmeli ve daha sonra aşı tekrar edilmelidir.
Oral poliovirus aşısı kan ürünlerinin verilmesiyle aynı anda ya da herhangi bir zamanda uygulanabilir.

Kızamık (veya kızamık-kabakulak-kızamıkçık, MMR) ve suçiçeği gibi parenteral yolla uygulanan canlı aşılar aynı anda birlikte uygulanabilir. Eğer bu aşılar aynı anda uygulanmayacak ise, aşının biri uygulandıktan en az 4 hafta sonra diğer aşı uygulanmalıdır.



 Evde bağışıklık sistemi baskılanmış bir birey varsa, evdeki diğer bireylere de OPV yapılmaz; ancak kızamık, MMR ve suçiçeği aşıları yapılabilir.

Kemoterapi alan hastaların kemoterapisi kesildikten 3 ay sonra canlı aşılar yapılabilir.

 İki haftadan fazla süreyle yüksek doz kortikosteroid (20 mg/gün veya ≥2mg/kg/ gün) alan bireylere de canlı aşılar yapılmaz.

 Bununla birlikte, inhale ya da düşük doz oral steroid alan ya da kısa süreli (14 günden kısa) kortikosteroid alan bireylere canlı aşılar yapılabilir.

İnaktive aşılar bağışıklık sistemi baskılanmış bireylerde yapılabilir, bununla birlikte, aşıya karşı immun yanıt yeterli olmayabilir.

Splenektomi yapılacak hastalarda en az 2 hafta önce Hib, pnömokok ve meningokok aşıları yapılmalıdır. Eğer yapılmamış ise ameliyat sonrasında çocuğun durumu düzelir düzelmez aşılanmalıdır.

 Kemik iliği nakillerinden 6 ay sonra İnaktive aşılar, 2 yıl sonra da canlı aşılar yapılmaya başlanabilir.

İVIG sonrası canlı aşı eğer 0.4 g/kg  ( İTP )  verildi ise 8 ay, 2 gr/kg dan( kawazaki) verildi ise 11-12 ay sorna yapılır.

İshal sırasında OPV uygulandıysa, daha sonra bir doz daha OPV yapılmalıdır.

Evde bağışıklık sistemi baskılanmış bir birey varsa, evdeki diğer bireylere de OPV yapılmaz; ancak kızamık, MMR ve suçiçeği aşıları yapılabilir.

Kızamık aşısı yapıldıktan en az 4 hafta sonra PPD testi yapılmalıdır.

Evde gebe bir kadın varsa, evdeki çocuklara canlı aşılar (kızamık, MMR, su çiçeği ve BCG gibi) da dahil olmak üzere tüm aşıların yapılmasında herhangi bir sakınca yoktur

Dr.Sadık Akşit
Klinik Gelişim 2012; 25: 4-11

http://www.klinikgelisim.org.tr/kg_25_1/2.pdf