Endikasyonlar:
1-Santral sinir sistemi solunum merkezi baskılanması, apneik solunum veya kas güçsüzlüğü
2- Havayolunun korunması (öğürme ve öksürük refleksinin kaybı, sekresyonlar) gerekliliği
3- İşlevsel veya anatomik havayolu tıkanıklığı
4- “Artan solunum sıkıntısı” (Solunum kaslarında yorgunluk olasılığı) durumu
5- Akciğer hastalığı nedeniyle pozitif basınçlı solutma gereksinimi olması (hipoksi, hiperkarbi)
6- Ağır hemodinamik düzensizlik, şok (nedene bağlı olmaksızın)
7- Transport edilecek hastada yukarıdakilerin gerçekleşmesi olasılığının bulunması
Kontrendikasyonlar:
1-Kullanılacak ilaçlar veya havayolu teknikleri konusunda yeterli deneyimi olmayan sağlık ekibi
2- Entübasyon işleminin veya balon-maske ile ventilasyonun başarılı olamayacağının öngörülmesi (zor havayolu olasılığı, havayolu obstrüksiyonu vb)
3- Yüzde veya boyun bölgesinde ödem, travma veya şekil bozukluğu
4- Kısmi üst havayolu tıkanıklığı olmakla birlikte havayolunu açık tutmak ve ventilasyon.
Entübasyon işlemi için üç kişiye gereksinim bulunmaktadır. Bir kişi entübasyon için, bir kişi ilaçları vermek için, bir kişi ise krikoid basısı(Sellick manevrası) yapmak için.
Tüm ilaçlar işleme başlamadan önce hazırlanmış ve iğnenin içine çekilmiş olmalıdır.
İşlem sırasında EKG, nabız oksimetri ve non-invazif kan basıncı monitörizasyonu yapılmalıdır.
Eğer varsa kapnometri mutlaka kullanılmalıdır.
Pre-oksijenasyon İşlemden önce tercihen yeniden solumasız hazneli bir maske ile en az 3-5 dakika yüksek akımlı (>10 L/dk) % 100 oksijen verilmelidir.
Aspirasyon tehlikesini artıracağı için balon-maskeyle ventilasyondan mümkün olduğunca kaçınmak gerekmektedir.
Entübasyonun olumsuz etkilerini (taşikardi, hipertansiyon, vagal uyarı vb) azaltmak amacıyla hastaya işlemden önce bazı ilaçların yapılması gerekebilir.
Atropin:
Vagal uyarıya bağlı bradikardi ve asistoli olasılığını azaltacaktır. Ağız içindeki sekresyonları azaltıcı etkisi de bulunmaktadır. Özellikle bir yaşın altındaki hastalarda kullanılması önerilmektedir.
Hangi yaş olursa olsun bradikardik tüm hastalarda kullanılması uygun olacaktır.
Dozu 0,01 mg/kg IV (en az 0,1 mg); işlemden 1-2 dakika öncedir.
KİBAS varlığı-Lidokain Laringoskopi ve entübasyon kafa içi basınç artışına yol açabilir. Lidokain’in bu etkiyi azaltıcı etkisi bulunmaktadır. Bu nedenle KİBAS veya şüphesi varsa kullanılmalıdır.
Dozu 1 mg/kg IV; işlemden 2-5 dakika önce verilmelidir.
Sadece intravenöz formu kullanılmalıdır.
Kas gevşetici verilecek tüm hastalara mutlaka sedasyon uygulanmalıdır.
Tiyopental:
sedatif-hipnotik etkili bir ajandır. Serebral oksijen kullanımını ve kafa içi basıncını azaltıcı etkisi nedeniyle tercih edilir.
hipovolemik veya hipotansif hastalarda kullanmaktan kaçınılmalıdır.
Astımda ve porfiride kontrendikedir. Doz: 2-3 mg/kg IV.
Midazolam :Bu hızlı etkili sedatif ajanın güçlü amnestik etkileri de bulunmaktadır.
Tiyopental veya fentanil ile birleştirilince solunum ve hemodinamik baskılanma etkisi daha belirgin ortaya çıkabilir.
Doz: 0,1-0,2 mg/kg IV/IM.
Paralitik ajandan 2-3 dakika önce verilir.
-Kas gevşetici verilmesi:
En hızlı etki gösteren ve etkisi de en kısa süren kas gevşetici ajan süksinilkolin’dir. Ancak birçok olası yan etkileri nedeniyle çok daha az yan etkiye sahip yeni, non-depolarizan kas gevşetici ilaçlar giderek daha çok tercih edilmektedir.
Rokuronyum : Etkisini hızlı gösteren ve orta derecede etki süresi olan bir non-depolarizan ajandır. Kardiyovasküler yan etkileri çok azdır ve karaciğer/böbrek yetmezliğinde kullanılabilir. Daha hızlı etkisi nedeniyle eğer varsa bu ajan vecuronium’a tercih edilmelidir. Dozu 1 mg/kg IV’dir. Etkisi 60 saniyede başlar ve 30-60 dakika sürer.
Vekuronyum : Rokuronyum ile benzer özelliklere sahip ancak daha yavaş etkili bir ajandır. Rokuronyum’un aksine toz halinde bulunur ve sulandırılarak kullanılması gerekir. Dozu 0,1-0,2 mg/kg IV’dir. Etkisi 90-120 saniyede başlar ve 30-90 dakika sürer.
Hasta paralize olduğu anda direkt laringoskopi ile entübasyon gerçekleştirilmelidir.
kaynak:
Çocuk Acil Tıp ve Yoğun Bakım Derneği 2015 güncellemesi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder