pubertal gelişim

Kızlarda puberta 8-13 yaş arasıdır.
 Pubertanın ilk bulgusu meme gelişimidir, daha sonra puberaj olur ortalama 10-12 yaştır.
 ilk  menstrulasyon 12-13 yaşında başlar.
meme gelişimi 14 yasta tamamlanır.


Türk toplumu için, puberte başlama yaşı kızlarda 10,1±1,0 yıl,
 pubik kıllanma yaşı 11,0±1,0 yıl,
 aksiller kıllanma yaşı 11,6±1,0 yıl olarak saptanmıştır.
 Menarş yaşı ortalaması da 12,2±0,9 yıl olarak saptanmıştır..

Erkekte pubertanın ilk bulgusu testis uzun capının 2.5 mm ya da volumunun 4 ml nin üzerine çıkmasıdır , testis volum  artışı 9.5 -13.5 yaşlarındadır.
pubik kıllanma testis volum  artışından 1.5-2 yıl sonra olur.

Türk erkek çocuklarında ortalama puberte başlama yaşı 11,6±1,2 yıl,
 pubik kıllanma yaşı 12,3±0,9 yıl,
 aksiller kıllanma yaşı 13,1±1,0 yıl olarak saptanırken,
 puberte süresi 4,9±0,6 yıl olarak saptanmıştır



Erken Puberte (puberte prekoks):

 kızlarda 8 yaşından önce meme gelişiminin başlaması (>evre 2) veya
10,5 yaşından önce menarş gözlenmesi,

 erkeklerde ise Prader orşidometresine göre testis hacminin 9 yaşından önce ≥4 ml çıkması olarak tanımlanır